Tranh ghép gốm , hay còn gọi là nghệ thuật Mosaic dùng vật liệu bằng Gốm (hoặc THủy Tinh mầu) để ốp lên tường, hoặc lát dưới đất. Ưu điểm: chống mốc, dễ chùi rửa, bền mầu.
Bài hướng dẫn dưới đây được thực hiện dưới sự giúp đỡ của nhiều bạn bè. Đặc biệt phải kể đến sự tận tình giúp đỡ của đồng chí TRẦN MẠNH LINH (*). Tất cả các bước tiến hành đều do bạn MẠNH LINH chỉ dẫn rất chi tiết và nhiệt tình.
(*) TRẦN MẠNH LINH hiện đang làm giảng viên khoa HOÀNH TRÁNG trường ĐH Mỹ Thuật Công Nghiệp.
Trước khi viết bài hướng dẫn này, bạn HT cũng chia sẽ là bạn HT hoàn toàn ko biết bắt đầu mua gốm như thế nào, về Bát Tràng mua gốm vỡ thì ở lò nào, đi từng lò xin mua ra sao, rồi cách ốp lên tường… Bạn HT ko ngừng hỏi tất cả mọi ng, gặp ai cũng hỏi, hỏi rất rất nhiều người, mới ra được những công thức, kinh nghiệm, địa chỉ và liên hệ trong bài này. Điều này chỉ để các bạn có một niềm tin là, nếu các bạn cố gắng, mọi thứ các bạn đều có thể làm được. Rồi mọi thứ cũng sẽ hoàn thành, đó mới là điều tuyệt vời nhất. Đừng chờ biết mọi thứ rồi mới bắt đầu. Chúc các bạn THÀNH CÔNG!
CHUẨN BỊ:
1- Giấy xi măng: mua ở Hàng Cân, 3 nghìn 1 tờ. Kích thước 70x100cm. Hoặc mua ở cổng trường Mỹ Thuật Công Nghiệp 360 Đê La Thành. Ưu Điểm: Dai, dễ làm.
2- Bút chì đề phác thảo hình muốn ghép
3- Gốm: Mua ở lò gốm QUANG MINH – Bên làng BÁT TRÀNG. Đường đi các bạn có thể search Google hoặc tí nữa ở dưới mình sẽ ghi điện thoại của em TÌNH (**) để em ý chỉ đường giúp và làm cho các bạn những phần việc khác. Ban đầu bạn HT phải mua 150k đến 200k/ 1m2 (Hàng gốm lỗi bỏ đi của xưởng gốm). Lần sau xuống, nhờ có chút quan hệ thì mua rẻ hơn 100k/1 m2.
(**) em Tình là 1 em nhân viên của xưởng gốm QUANG MINH, có thể giúp các bạn làm gốm từ A-Z: tức là từ khâu mua gốm, làm tranh và ốp lên tường. Giá cả thì e ý cũng nói giá làm thôi, ko lo bị đắt. Vì tớ chỉ thuê em TÌNH ốp nên tính 260k/1m2 (kể cả nguyên liệu của em ý). Số điện thoại của em ý là 0904646618.
Lưu ý: Khi mua gốm, nên chọn theo tông màu, sẽ dễ làm hơn và tranh cũng sẽ đẹp hơn, tránh chỉ dùng một mầu, lúc ghép lên tranh sẽ bị khô. Gốm ở đây có 3 loại chính: loại 10x10cm, 6x6cm và loại 2x2cm. CÒn các loại khác tùy thời điểm xưởng gốm có thêm thì cố nhặt cho phong phú. Ngoài ra, bạn HT vào làng BÁT TRÀNG mua thêm bình vỡ để có họa tiết phong phí, giá rất rẻ vì thông thường ng ta thường vứt đi. Nhưng ko nên mua nhiều, vì ghép loại này rất khó nhé.
4- Hồ dán: Bạn HT mua hồ nước, nhưng khi làm xong thì phát hiện, hồ nước dán quá chắc, các bạn nên mua hồ nào dán ko chắc thì tốt, chắc là hồ bột. Nghe em TÌNH nói, có loại để chuyên dán gốm. Nếu bạn nào có ý định nhờ em ý làm các khâu khác cho mình thì có thể nhờ e ý mua hộ loại hồ chuyên dụng.
5- Đề can trong mua ở trường Mỹ thuật công nghiệp- nhà cắt đề can TAM TÂN hoặc trên đường NGUYỄN THÁI HỌC bán rất nhiều, 15k/1m2
Đây là hình ảnh các loại GỐM đã mua để các bạn dễ hình dung.
Dưới đây là các bước thực hiện bắt đầu một bức tranh gốm để các bạn dễ hình dung.
1- Giấy xi măng
2- HÌnh vẽ bằng chì
3- Gốm sau khi đã đập to nhỏ thoái mái, tùy thích và được đặt lên theo hình vẽ
4- Dán tí hồ đằng sau (chấm 1 chấm nhỏ thôi)
5- Sau khi để khô khô thì dán đề can trong lên
Đây là vỉ gốm 70x100cm đã hoàn thiện có dán đề can trong trên cùng. Sau khi dán xong, các bạn nhớ dùng giấy báo vò nát rồi xoa lên để lớp gốm dính với lớp keo trên bề mặt đề can nhé.
Một lưu ý khác: Bạn HT làm mạch gốm to vì ko có thời gian làm mạch gốm nhỏ, một phần cũng thích mạch gốm to. Còn mạch gốm truyền thống thì càng bé càng đẹp (ng ta quan niệm thế – Nhưng bạn HT ko quan niệm thế, hehe)
Bức tường nhà các bạn nếu có mốc thì phải cạo sạch rồi mới ốp. Dưới đây là hiện trạng tường nhà bạn HT, do bị mốc và lớp vữa hiện tại ko tốt, nên phải cạo ra và trát lại. Công thợ là 150k/1m2 cho việc làm mới lại bức tường. Nhà bạn nào tường ngon rồi thì ko cần mất công cho giai đoạn này nhé (ví dụ bức tường trắng trắng bên tay phải thì ko cần mất tiền làm lại đâu)
Sau khi ghép gốm xong, và đã có 1 bức tường ko bị rêu mốc (các bạn nhớ phải cạo sạch rêu nhé, nếu ko ốp sẽ ko ăn đâu) thì đến công đoạn ốp. Cái này bạn nào thích có thể tự làm. BẠN HT lúc đầu định làm, nhưng do bận quá, nên thuê luôn em TÌNH với giá 260k/1m2 bao gồm cả nguyên liêu của em, ốp và lau sạch gốm sau khi hoàn thành.
Các nguyên liêu gồm:
1- Keo dán gạch, ngói, đã (cứ mang mẫu này đi mua ở đâu cũng có)
2- xô hoặc chậu để trộn
3- cái bàn cào để ốp có 1 đầu có răng cưa để tạo ganh khi ốp gốm mới ăn
4- bay trộn vữa
5- búa để đập gốm, ko có thì dùng thanh gỗ cũng được, cái này ko quan trọng
Trước khi làm các bạn nên làm thao tác này, chia vỉ gốm lớn thành 2 hoặc 3 miếng để dễ ốp. Hình dưới là gợi ý
Sau khi chia xong thì bóc lớp giấy xi măng ra (như hình) – CHú ý phải bóc sạch, nếu ko lúc ốp, gốm sẽ bị rơi ra đó nha.
Sau khi trộn nước với keo dán gạch với dạng sền sệt vừa đủ thì tiến hành cách bước để ốp sau:
1-Làm ẩm tường bằng nước, rồi quét keo dán lên tường, mỏng từ 0,7-1,5cm
2- ốp miếng gốm đã bóc lớp giấy xi măng ra.
Hình dưới để minh họa cho bước 2, nếu miếng gốm to thì nên 2 người cùng ghép cho chuẩn
3- Lấy búa đập nhẹ lên từng miếng gốm cho ăn vào keo gắn gạch. KO được quên công đoạn này nhé
4- Để 15-20 phút thì phun nước để miếng đề can ngấm nước sẽ dễ bóc hơn
5- Bóc đề can trong ra
6- Trát mạch: Trộn xi măng trắng với xi măng đen để được mầu ghi mong muốn, rồi trát lên tường gốm.
3 Hình ảnh dưới đây mình họa cho 3 bước hoàn thiện của bức tường.
1- Bức tường ghép gốm khi chưa trát mạch bằng xi măng trắng
2- KHi vừa trát xong, mầu xi măng còn đục đục do chưa khô
3- Khi đã khô, bức tường có mầu trắng như hình.
Lưu ý: Nhà bạn nào lát sân có gạch đỏ giống như tớ thì chú ý. Khi làm cố gắng dùng giấy lót. Giấy vàng bóc ra từ đề can trong nên để lại để lót lúc làm cho sàn đỡ bẩn. TUy nhiên, sau khi làm xong, vẫn ko tránh được sàn bị bẩn, thì lênphố HÀNG HÒM, vào cửa hàng bán hóa chất, hỏi mua loại axit pha loãng, về lấy giẻ cuốn vào một đầu gậy rồi bôi đều. Gạch lại bóng đỏ như cũ. Cái này các bạn đi mua ở HÀNG HÒM ng ta cũng hướng dẫn chi tiết lắm. SÀN A là lúc chưa đánh lại bằng hóa chất như SÀN B.
Thế là khu vườn đã hoàn thành. CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG.
Bài viết này viết tặng bạn Li Be, chắc do mê Hello Kitty mà muốn làm khu vườn này cho Tin Tin và Tu Ti nhé 😉
P/S: Bạn nào muốn làm, thì tớ còn khoàng 4-5m2 gốm ở nhà còn dư nhé. Các bạn có thể liên hệ để ko phải sang BÁT TRÀNG mua nếu nhà có vườn nhỏ 🙂